Aşağı Sakarya havzasında kalan İl alanındaki Vadiler önemli yeryüzü şekilleridir.Vadi tabanlarının yükseltileri genellikle düşük olduğundan akarsuların akış hızı azalmakta , bu nedenle de taşıdıkları maddeler, vadi tabanlarına yığılmaktadır.

İl’deki en önemli vadi Sakarya Vadisidir, Türkiye’nin de önemli vadilerindendir.İç Ege Platoları üzerinde yükselen Emir ve Türkmen Dağlarından başlayan çeşitli kollardan oluşan Sakarya Vadisi, bölgede, doğudan batıya geniş bir yay çizer. Bu arada Porsuk ve Ankara Çayı Vadileri ile birleşir.

Cambaz Boğazı’ndan sonra genişlemeye başlayan vadinin tabanında Pamukova oluşmuştur.

Pamukova’dan sonra vadi yeniden daralır ve Geyve Boğazı adıyla anılan yerde, uzun ve derin bir oluğa dönüşür. Birden genişleyerek İl’in en büyük ovası olan Akova’yı oluşturur.

Daha sonra Karadeniz’e doğru yönelen Sakarya Vadisi, batıdan ve doğudan çok sayıda yan vadilerle birleşerek Karasu yakınlarında Karadeniz’e açılır.

 

Akova

İl’in en büyük ovasıdır. Bir adı da “Adapazarı Ovası”dır. Aşağı Sakarya Vadisi’nde Sapanca gölü ile Adapazarı’nın doğusunda yer alır. Doğuda Keremali Dağı’nın eteklerine dek uzanan Akova, Marmara Bölgesi’nin En büyük ovalarından biridir.

Sakarya Irmağı’nın taşıdığı kalın bir alüvyon tabakasıyla kaplı olduğundan çok verimlidir.

Ova’yı güneyden kuzeye doğru akan Sakarya Irmağı ve doğudan güneye doğru akan Mudurnu Çayı sulamaktadır.

Pamukova

Aşağı Sakarya Vadisi’nin Akova’dan sonra ikinci büyük tarım alanı, Pamukova’dır. İl topraklarında hızla genişleyen Sakarya Vadisi’nde alüvyonların birikmesiyle oluşmuş verimli bir ovadır.

Pamukova, Adapazarı Ovası’na göre daha yüksek olduğundan, Sakarya Irmağı, burada daha hızlı akar.

Irmak derinden aktığı için yatağı değişmemektedir. Taban suyu Akova’ya göre daha düşüktür.

Söğütlü Ovası

Akova’nın kuzeyinde yer alan Söğütlü Ovası İl’in en çukur tarım alanıdır. Taban Suyunun yer yer yüzeye çıkması ve Sakarya Taşkınları nedeniyle ovanın bazı kısımları sazlık ve bataklık durumundadır. Söğütlü Ovası’nda toprakların tarıma elverişli duruma getirilmesi amacıyla yoğun drenaj çalışmaları yapılmıştır.

Bu çalışmalarla ovanın kimi yerinde taban suyunun düzeyi düşürülmüş bataklıkların bir bölümü kurutulmuştur. Sakarya İli’nde bu büyük ovalardan başka Sakarya Vadisi ile bu vadinin tabanlarında kimi küçüklü büyüklü tarım alanları vardır. Bu alanlar alüvyal toprakla kaplı olduklarından verimleri yüksektir.